More actions
No edit summary |
No edit summary |
||
Line 15: | Line 15: | ||
==[[Cakir]], [[cakir]]== | ==[[Cakir]], [[cakir]]== | ||
==Proper Noun== | |||
{{suna|Cakir|Cakirai}} | {{suna|Cakir|Cakirai}} | ||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] / <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] / <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
Line 24: | Line 24: | ||
==[[cakirya]]== | ==[[cakirya]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | ||
# wata irin [[caca]]. <> a type of [[gambling]] game. {{syn|cacar gujiya}} | # wata irin [[caca]]. <> a type of [[gambling]] game. {{syn|cacar gujiya}} | ||
Line 41: | Line 41: | ||
==[[cakuɓa]]== | ==[[cakuɓa]]== | ||
==Verb== | |||
[[cakuɓa]] | [[cakuɓe]] | [[cakuɓo]] | [[cakuɓu]] | [[cakuɓa]] | [[cakuɓe]] | [[cakuɓo]] | [[cakuɓu]] | ||
# [[hautsina]], [[cakuɗa]] | # [[hautsina]], [[cakuɗa]] | ||
Line 49: | Line 49: | ||
==[[cakuɗa]]== | ==[[cakuɗa]]== | ||
==Verb== | |||
[[cakuɗa]] | [[cakuɗe]] | [[cakuɗo]] | [[cakuɗu]] | [[cakuɗa]] | [[cakuɗe]] | [[cakuɗo]] | [[cakuɗu]] | ||
# [[hautsina]], [[cakuɓa]], [[cakula]], [[cakuma]], [[cakuta]]. | # [[hautsina]], [[cakuɓa]], [[cakula]], [[cakuma]], [[cakuta]]. | ||
==[[cakuleti]]== | ==[[cakuleti]]== | ||
==Noun== | |||
{{suna|cakuleti|none}} | {{suna|cakuleti|none}} | ||
{{noun|chocolate}} | {{noun|chocolate}} | ||
Line 62: | Line 62: | ||
==[[cakulkuli]]== | ==[[cakulkuli]]== | ||
==Noun== | |||
{{suna|cakulkuli|cakulkulai}} | {{suna|cakulkuli|cakulkulai}} | ||
{{noun|tickle}} | {{noun|tickle}} | ||
Line 71: | Line 71: | ||
==[[tickle]]== | ==[[tickle]]== | ||
== Verb == | |||
{{verb|tickl|e}} | {{verb|tickl|e}} | ||
[[File:Laughter by David Shankbone.jpg|200px|thumb|Someone being tickled]] | [[File:Laughter by David Shankbone.jpg|200px|thumb|Someone being tickled]] | ||
Line 78: | Line 78: | ||
#: ''they '''tickle''' the ears of their flocks by watering down Jehovah’s moral standards. <> suke '''sosa kunnuwan''' tumakinsu ta wajen rage muhimmancin mizanan dabi’a na Jehovah. [https://glosbe.com/en/ha/tickle]'' | #: ''they '''tickle''' the ears of their flocks by watering down Jehovah’s moral standards. <> suke '''sosa kunnuwan''' tumakinsu ta wajen rage muhimmancin mizanan dabi’a na Jehovah. [https://glosbe.com/en/ha/tickle]'' | ||
{{-}} | {{-}} | ||
== Noun == | |||
{{noun}} | {{noun}} | ||
# The [[act]] of [[tickling]]. <> taɓa hamatar mutum (mafi yawanci yara) ko wuyansa kwiɓinsa don a sa shi dariya. | # The [[act]] of [[tickling]]. <> taɓa hamatar mutum (mafi yawanci yara) ko wuyansa kwiɓinsa don a sa shi dariya. | ||
==[[cakuloto-kuloto]]== | ==[[cakuloto-kuloto]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# wani irin wasan yara. <> a kid's game. | # wani irin wasan yara. <> a kid's game. | ||
Line 89: | Line 89: | ||
==[[cakuma]]== | ==[[cakuma]]== | ||
{{also|cakuɗa}} | {{also|cakuɗa}} | ||
==Verb== | |||
# kama ko riƙe mutum ko wani abu. <> grabbing or holding a person or object. | # kama ko riƙe mutum ko wani abu. <> grabbing or holding a person or object. | ||
==[[cakuna]]== | ==[[cakuna]]== | ||
==Verb== | |||
[[cakuna]] | [[cakune]] | [[cakuno]] | [[cakuni]] | [[cakuna]] | [[cakune]] | [[cakuno]] | [[cakuni]] | ||
# to [[tease]] or [[provoke]]. <> [[tsokana]]. | # to [[tease]] or [[provoke]]. <> [[tsokana]]. | ||
==[[cakura]], [[cakuri]]== | ==[[cakura]], [[cakuri]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | ||
# [ca/kura/] {n.f.}. A short, slight woman. (The masc. <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] [[cakuri]] is rare.) <> gajeren mutum mara kauri. {{syn|cakurkur|cakura|cakur-cakur|camayo}} | # [ca/kura/] {n.f.}. A short, slight woman. (The masc. <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] [[cakuri]] is rare.) <> gajeren mutum mara kauri. {{syn|cakurkur|cakura|cakur-cakur|camayo}} | ||
Line 109: | Line 109: | ||
==[[cakurkuri]]== | ==[[cakurkuri]]== | ||
==Adjective== | |||
[[cakurkuri]] = <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | [[cakurkura]] = <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr> | [[cakurkuri]] = <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | [[cakurkura]] = <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr> | ||
# A short, slight person. <> gajeren mutum mara kauri. {{syn|cakuri|cakurkur}} | # A short, slight person. <> gajeren mutum mara kauri. {{syn|cakuri|cakurkur}} | ||
==[[cakwa]]== | ==[[cakwa]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | ||
# [[matsattsaku]] <> [cakwa/] {n.f.; no pl.}. [[leech]]. (= matsattsaku.) | # [[matsattsaku]] <> [cakwa/] {n.f.; no pl.}. [[leech]]. (= matsattsaku.) | ||
==[[cakwaikwaiwa]]== | ==[[cakwaikwaiwa]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | ||
# baƙin tsuntsu mai yawan kuka. <> a noisy black bird. | # baƙin tsuntsu mai yawan kuka. <> a noisy black bird. | ||
Line 130: | Line 130: | ||
==[[cakwali]]== | ==[[cakwali]]== | ||
==Noun 1== | |||
I. [cakwa/li/] {n.<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]].}. (Z.) | I. [cakwa/li/] {n.<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]].}. (Z.) | ||
# Garrulity. | # Garrulity. | ||
Line 136: | Line 136: | ||
# Repeated upgraiding / one-upping of a person in front of others. | # Repeated upgraiding / one-upping of a person in front of others. | ||
# yawan surutu. <> being [[loquacious]]. {{syn|rakaɗi}} | # yawan surutu. <> being [[loquacious]]. {{syn|rakaɗi}} | ||
==Noun 2== | |||
II. [ca"kwa"li/+] {n.<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]].}. | II. [ca"kwa"li/+] {n.<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]].}. | ||
# ido ya yi '''cakwali''' <> the eye is in a very purulent condition. (= [[cakwalkwali]].) mai-cakwalin ido, the owner of such an eye. | # ido ya yi '''cakwali''' <> the eye is in a very purulent condition. (= [[cakwalkwali]].) mai-cakwalin ido, the owner of such an eye. | ||
Line 147: | Line 147: | ||
==[[cakwalo]]== | ==[[cakwalo]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# mudannabi. | # mudannabi. | ||
Line 157: | Line 157: | ||
==[[calamo]]== | ==[[calamo]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# cin bakin rijiya wanda ake yi mai hana ƙasa zuba cikin rijiya. <> [calamo/] {n.m.}. (G.) A devoce of rope or sticks coiled round the side of a water-hole to prevent earth falling down into the water. | # cin bakin rijiya wanda ake yi mai hana ƙasa zuba cikin rijiya. <> [calamo/] {n.m.}. (G.) A devoce of rope or sticks coiled round the side of a water-hole to prevent earth falling down into the water. | ||
==[[cali]]== | ==[[cali]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# A net-work bag. A mesh bag. <> wani abu raga-gaga wanda ake saka tuluna ko ƙore d.s. a ɗora wa jaki. | # A net-work bag. A mesh bag. <> wani abu raga-gaga wanda ake saka tuluna ko ƙore d.s. a ɗora wa jaki. | ||
Line 170: | Line 170: | ||
==[[cali-cali]]== | ==[[cali-cali]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# (Kats.) Two or more persons lifting or carrying a load, e.g. a large bag of corn, between them. (= tatakoro.) | # (Kats.) Two or more persons lifting or carrying a load, e.g. a large bag of corn, between them. (= tatakoro.) | ||
Line 177: | Line 177: | ||
==[[camai]]== | ==[[camai]]== | ||
==Adverb== | |||
# kalma mai nuna tsananin tsamin abu ko ƙanƙantarsa. <> {adv.}. Emphasizes acidity or sourness. e.g. | # kalma mai nuna tsananin tsamin abu ko ƙanƙantarsa. <> {adv.}. Emphasizes acidity or sourness. e.g. | ||
## ''yina da tsami '''camai'''.'' | ## ''yina da tsami '''camai'''.'' | ||
Line 198: | Line 198: | ||
==[[camɓala]]== | ==[[camɓala]]== | ||
==Verb== | |||
[[camɓala]] | [[camɓalo]] | [[camɓala]] | [[camɓalo]] | ||
# [[caɓa]] <> to make sloppy tuwo. (=(Kats.) tsam'bala; (Z.) tsam'bula.) | # [[caɓa]] <> to make sloppy tuwo. (=(Kats.) tsam'bala; (Z.) tsam'bula.) | ||
## ''Audu ya '''camɓala''' magana. <> Audu spoke foolishly.'' | ## ''Audu ya '''camɓala''' magana. <> Audu spoke foolishly.'' | ||
==Noun== | |||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | ||
# zabgegiyar yarinya. <> {n.f.}. A big-made, full-figured girl. {{syn|daluma}} | # zabgegiyar yarinya. <> {n.f.}. A big-made, full-figured girl. {{syn|daluma}} | ||
Line 213: | Line 213: | ||
==[[camɓaleliya]]== | ==[[camɓaleliya]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | ||
# [[yarinya]] [[kyakkyawa]] [[zabgegiya]]. <> a beautiful full-figured woman. {{syn|camɓala}} | # [[yarinya]] [[kyakkyawa]] [[zabgegiya]]. <> a beautiful full-figured woman. {{syn|camɓala}} | ||
==[[camfa]]== | ==[[camfa]]== | ||
==Verb== | |||
# I. {v.tr.2c}. Consider good- or evil-omened. e.g. | # I. {v.tr.2c}. Consider good- or evil-omened. e.g. | ||
## ''an '''camfa''' wannan doki <> this horse is considered good- or evil-omened'' (the meaning being made clear by the context). | ## ''an '''camfa''' wannan doki <> this horse is considered good- or evil-omened'' (the meaning being made clear by the context). | ||
Line 229: | Line 229: | ||
==[[cancakwato]]== | ==[[cancakwato]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# a [[loquacious]] person. <> mutum mai suruto. {{syn|cakwaikwaiwa}} | # a [[loquacious]] person. <> mutum mai suruto. {{syn|cakwaikwaiwa}} | ||
Line 239: | Line 239: | ||
==[[cancana]]== | ==[[cancana]]== | ||
==Verb== | |||
# gutsura abu kucin-kucin. | # gutsura abu kucin-kucin. | ||
# Look well after and care for a thing (e.g. a horse). | # Look well after and care for a thing (e.g. a horse). | ||
==[[cancana kwanika]], [[cancana-kwanika]]== | ==[[cancana kwanika]], [[cancana-kwanika]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# wani irin [[tsiro]] mai yaɗo. <> [ca"nca"na" kwa+ni+ka"]. A creeping [[plant]]. (= cancan kwanika.) | # wani irin [[tsiro]] mai yaɗo. <> [ca"nca"na" kwa+ni+ka"]. A creeping [[plant]]. (= cancan kwanika.) | ||
==[[cancane]]== | ==[[cancane]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# gutsurawa kucin-kucin don kowa ya samu. <> distributing evenly in a fair manner. | # gutsurawa kucin-kucin don kowa ya samu. <> distributing evenly in a fair manner. | ||
Line 256: | Line 256: | ||
==[[cancanga]]== | ==[[cancanga]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | ||
[ca"nca"nga/+] {n.f.}. | [ca"nca"nga/+] {n.f.}. | ||
Line 276: | Line 276: | ||
==[[canɗi]]== | ==[[canɗi]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# wani irin ciwon baki wanda yara kan yi saboda rashin wanke baki. <> a mouth sore or infection found in children caused by lack of dental hygiene. | # wani irin ciwon baki wanda yara kan yi saboda rashin wanke baki. <> a mouth sore or infection found in children caused by lack of dental hygiene. | ||
Line 287: | Line 287: | ||
==[[cangal]]== | ==[[cangal]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# [[coge]] ko [[cobe]]. | # [[coge]] ko [[cobe]]. | ||
Line 293: | Line 293: | ||
==[[canjaras]]== | ==[[canjaras]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# [[daidai]] wa daida <> Being [[equally]] matched. e.g. | # [[daidai]] wa daida <> Being [[equally]] matched. e.g. | ||
## ''mun yi '''canjaras''' da ni da shi.'' | ## ''mun yi '''canjaras''' da ni da shi.'' | ||
# Exchanging gowns, without either party paying any money. | # Exchanging gowns, without either party paying any money. | ||
==Adverb== | |||
# {adv.}. sun tashi '''canjaras''', they are [[equal]] (in ability, work, &c.). (Vide gagga; kankankan; rau.) <> [[daidai]] wa daida; wato ba kare bin damo a aiki. | # {adv.}. sun tashi '''canjaras''', they are [[equal]] (in ability, work, &c.). (Vide gagga; kankankan; rau.) <> [[daidai]] wa daida; wato ba kare bin damo a aiki. | ||
==[[cankacakare]]== | ==[[cankacakare]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# rashin sanin makama. <> not knowing what the future holds. {{syn|cangacakare|cangacagare|canga-canga}} | # rashin sanin makama. <> not knowing what the future holds. {{syn|cangacakare|cangacagare|canga-canga}} | ||
Line 318: | Line 318: | ||
==[[cankoo]]== | ==[[cankoo]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# wani irin tarkon kamun kifi. | # wani irin tarkon kamun kifi. | ||
Line 332: | Line 332: | ||
==[[cara]]== | ==[[cara]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | <abbr title="feminine gender"><i>f</i></abbr>[[Category:Feminine gender Hausa nouns]] | ||
# kukan zakara. <> a rooster's [[crowing]], [[crow]]. The crowing of a [[cock]]. (= cera; k'ak'arato; k'ik'irik'i; k'ok'arato.) | # kukan zakara. <> a rooster's [[crowing]], [[crow]]. The crowing of a [[cock]]. (= cera; k'ak'arato; k'ik'irik'i; k'ok'arato.) | ||
==Verb== | |||
# jefa mashi ko [[wuƙa]]. <> throwing a weapon e.g. [[knife]]. | # jefa mashi ko [[wuƙa]]. <> throwing a weapon e.g. [[knife]]. | ||
# The red-bellied tree-starling. (=[[zara]] III.2.) | # The red-bellied tree-starling. (=[[zara]] III.2.) | ||
Line 344: | Line 344: | ||
==[[carafke]]== | ==[[carafke]]== | ||
==Noun== | |||
<abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | <abbr title="masculine gender"><i>m</i></abbr>[[Category:Masculine gender Hausa nouns]] | ||
# wasan jefa tsakuwa sama ana cafewa wana 'yan mata ke yi. | # wasan jefa tsakuwa sama ana cafewa wana 'yan mata ke yi. | ||
# ''Ana '''carafke''' da ita.'' wato tana da masoya da yawa. <> Describes someone who's sexually loose, with many lovers. | # ''Ana '''carafke''' da ita.'' wato tana da masoya da yawa. <> Describes someone who's sexually loose, with many lovers. |