Toggle search
Search
Toggle menu
24K
663
183
158K
HausaDictionary.com | Hausa English Translations
Navigation
Main page
Recent changes
Random page
Random Qur'an verse
Resources
Special pages
Upload file
Donate / Tallafa
via Patreon
via PayPal
via Venmo
via Buy Me Coffee
Follow Us / Biyo Mu
Twitter
Facebook
Instagram
Toggle preferences menu
notifications
Toggle personal menu
Not logged in
Your IP address will be publicly visible if you make any edits.
user-interface-preferences
Personal tools
Log in
Request account
bbchausa verticals/020 cheating
From HausaDictionary.com | Hausa English Translations
Share this page
Views
Read
View source
View history
associated-pages
Page
Examples
More actions
#:
We
all
know
cheating
is
bad
,
So
why
do
we
do
it
[1]
<>
Me
ya
sa
muke
almundahana
?
[2]
#:
Cheating
at
work
and
sport
is
unethical
,
but
we
sometimes
do
it
anyway
.
Here
'
s
why
.
[3]
<>
Cuta
a
wurin
aiki
da
fagen
wasanni
ba
kyau
,
amma
wasu
lokutan
mu
kan
yi
.
Ga
dalili
.
[4]
#:
Before
this
year
’
s
Olympics
had
even
begun
,
[5]
<>
Tun
kafin
a
fara
gasar
wasannin
Olympics
ta
bana
,
[6]
#:
a
major
scandal
sparked
headlines
around
the
world
–
[7]
<>
wata
badakala
ta
mamaye
kafafen
labaran
duniya
ita
ce
–
[8]
#:
all
but
one
of
Russia
’
s
track
and
field
athletes
were
banned
from
this
year
’
s
Olympics
[9]
<>
an
haramtawa
‘
yan
wasan
guje
-
guje
da
tsalle
-
tsalle
na
kasar
Rasha
baki
daya
in
ban
da
mutum
guda
daya
tak
shiga
gasar
,
[10]
#:
following
claims
of
a
state
-
sanctioned
doping
programme
.
[11]
<>
saboda
zargin
gwamnatin
kasar
ta
ba
su
kwayoyin
kara
kuzari
.
[12]
#:
As
the
Games
have
progressed
,
[13]
<>
Bayan
da
aka
fara
gasar
,
[14]
#:
we
'
ve
heard
athletes
accusing
others
of
cheating
,
[15]
<>
mun
ji
‘
yan
wasa
na
zargin
abokin
karawarsa
da
amfani
da
haramtattun
kwayoyi
,
[16]
#:
such
as
US
swimmer
Lilly
King
calling
out
Russia
’
s
Yulia
Efimova
,
[17]
<>
kamar
‘
yar
tseren
nunkayar
Amurka
Lilly
King
da
ta
zargi
takwararta
ta
Rasha
,
Yulia
Efimova
,
[18]
#:
or
Australian
swimmer
Mack
Horton
accusing
Chinese
competitor
Sun
Yang
of
using
banned
drugs
.
[19]
<>
ko
dan
tseren
ninkayar
Australia
Mack
Horton
wanda
ya
nuna
yatsa
ga
abokin
takararsa
dan
China
,
Sun
Yang
.
[20]
#:
But
getting
ahead
using
unethical
means
isn
’
t
distinct
to
sport
.
[21]
<>
Sai
dai
kuma
samun
nasara
ta
hanyar
bin
hanyoyin
da
basu
dace
ba
,
ba
a
fagen
wasa
kawai
ta
tsaya
ba
.
[22]
#:
There
are
many
instances
in
our
work
,
personal
and
social
lives
where
the
temptation
to
give
ourselves
a
secret
boost
may
be
all
too
enticing
.
[23]
<>
Akwai
lokuta
da
dama
a
wurin
aikinmu
da
kuma
rayuwarmu
ta
yau
da
kullum
da
mu
kan
ji
bukatar
taimakawa
kanmu
ta
barauniyar
hanya
.
[24]
#:
But
it
is
not
only
driven
by
greed
,
say
experts
.
[25]
<>
Sai
dai
masana
sun
ce
ba
kwadayi
ne
kawai
ke
samu
yin
hakan
ba
.
[26]
#:
So
why
exactly
do
some
people
cheat
?
[27]
<>
To
wane
dalili
ne
ke
sa
wasu
mutan
su
yi
cuta
?
[28]
#:
Is
it
just
that
they
are
morally
corrupt
or
greedy
?
[29]
<>
Tsabar
kwadayi
ne
da
rashin
tarbiyya
?
[30]
#:
And
does
our
often
competitive
society
encourage
it
?
[31]
<>
Shin
kasayyar
da
muke
a
zamantakewar
zamani
ta
na
taimakawa
a
yi
cuta
?
[32]
#:
The
science
of
cheating
[33]
<>
Almundahana
a
kimiyyance
[34]
#:
Psychologists
have
[35]
<>
Masu
nazarin
halayyar
mutane
[36]
#:
found
that
winning
can
make
people
more
dishonest
,
[37]
<>
sun
gano
cewa
samun
nasara
kan
kara
wa
mutane
kaimin
cuwa
-
cuwa
,
[38]
#:
while
working
as
part
of
team
can
lead
to
more
deceit
.
[39]
<>
yayin
aiki
a
matsayin
wani
bangare
na
rukunin
jama
’
a
na
kara
sa
a
yi
almundahana
.
[40]
#:
Amos
Schurr
,
a
behavioural
psychologist
at
Ben
Gurion
University
in
Israel
,
[41]
<>
Amos
Schurr
,
mai
nazarin
dabi
’
ar
mutane
a
jami
’
ar
Ben
Gurion
da
ke
Isra
’
ila
,
[42]
#:
has
been
looking
into
how
group
behaviour
can
make
cheating
seem
okay
[43]
<>
na
gudanar
da
bincike
kan
yadda
cudanya
da
mutane
kan
sa
mu
dauki
cuta
a
matsayin
wani
abu
mara
muhimmanci
[44]
#:
and
how
winning
a
competition
can
make
people
more
likely
to
be
dishonest
.
[45]
<>
da
kuma
yadda
nasara
a
gasa
ke
kara
wa
mutane
kaimin
yin
cuta
.
[46]
#:
The
team
behind
the
research
conducted
a
series
of
experiments
,
[47]
<>
Binciken
ya
kunshi
gwaje
-
gwaje
da
dama
[48]
#:
using
trivia
,
memory
[49]
<>
ta
hanyar
wasannin
tambayoyin
‘
yar
kure
[50]
#:
and
dice
games
,
[51]
<>
da
kuma
na
kada
dan
dayis
,
[52]
#:
where
they
watched
how
23
volunteers
reported
their
own
winnings
.
[53]
<>
inda
manazartan
su
ka
binciki
yadda
‘
yan
wasan
su
23
ke
bayyana
nasarar
da
su
ka
samu
.
[54]
#:
The
volunteers
could
win
money
[55]
<> ‘
Yan
wasan
dai
na
da
damar
samun
kyautar
kudi
[56]
#:
depending
on
,
for
example
,
what
number
dice
they
rolled
.
[57]
<>
bisa
la
’
akari
da
lambar
da
ta
fito
a
dayis
din
da
su
ka
kada
.
[58]
#:
Schurr
’
s
team
found
that
when
they
had
won
at
a
previous
memory
or
trivia
game
,
people
were
more
dishonest
,
[59]
<>
Schurr
da
tawagarsa
sun
gano
cewa
wadanda
su
ka
yi
nasara
a
wasannin
farko
sun
fi
shirga
karya
,
[60]
#:
keeping
more
money
than
they
were
entitled
to
.
[61]
<>
domin
samun
kudi
fiye
da
hakkinsu
.
[62]
#:
Schurr
’
s
team
is
researching
how
unethical
behaviour
may
develop
after
exposure
to
competitive
settings
,
[63]
<>
Tawagar
Schurr
dai
na
binciken
yadda
kasayya
ke
iya
jawo
almundahana
,
[64]
#:
and
how
social
or
group
ethics
can
make
people
cheat
.
[65]
<>
da
kuma
yadda
cudanya
da
mutane
ke
sa
wadansu
su
yi
cuta
.
[66]
#:
“
We
are
social
creatures
–
[67]
<> “
Dabi
’
o
’
inmu
sun
danganta
da
irin
abokan
huldarmu
–
[68]
#:
when
working
in
groups
,
[69]
<>
duk
lokacin
da
mu
ke
aiki
cikin
jama
’
a
,
[70]
#:
we
follow
the
norms
that
the
group
establishes
,”
says
Schurr
.
[71]
<>
mu
kan
bayyana
dabi
’
ar
da
ta
ke
karbabbiya
a
wurin
wannan
gungun
mutanen
ne
,”
in
ji
Schurr
.
[72]
#:
Collaborating
in
corruption
[73]
<>
Hada
-
baki
kan
cuta
[74]
#:
People
cheat
when
they
are
encouraged
by
their
peers
,
[75]
<>
Mutane
kan
yi
almundahana
,
idan
abokan
huldarsu
su
ka
zuga
su
,
[76]
#:
according
to
analysis
from
the
University
of
Nottingham
in
the
UK
,
[77]
<>
kamar
yadda
wani
bincike
daga
jami
’
ar
Nottingham
da
ke
UK
,
[78]
#:
which
found
cooperation
can
create
ample
opportunity
for
corruption
.
[79]
<>
ya
bayyana
,
bayan
gano
cewa
hadin
baki
na
iya
bada
muhimmiyar
damar
cuwa
-
cuwa
.
[80]
#:
Participants
in
the
study
were
asked
to
work
together
on
a
dice
-
rolling
game
to
win
money
.
[81]
<>
Masu
binciken
,
sun
bukaci
wasu
mutane
bibiyu
su
hada
kai
a
gasar
kada
dayis
da
nufin
cin
kudi
.
[82]
#:
The
first
participant
rolled
a
die
,
[83]
<>
Dan
wasa
na
farko
zai
kada
dayis
din
[84]
#:
and
then
reported
the
number
to
his
or
her
partner
.
[85]
<>
sai
ya
gayawa
na
biyu
lambar
da
ke
jiki
.
[86]
#:
If
the
partner
rolled
the
same
number
,
they
both
got
a
pay
out
.
[87]
<>
Idan
na
biyun
shi
ma
ya
kada
kuma
ya
samu
irin
lambar
sak
,
sai
a
basu
kudi
su
biyun
.
[88]
#:
Perhaps
unsurprisingly
,
the
teams
often
put
their
heads
together
[89]
<>
A
mafi
yawan
lokuta
duk
mutane
biyun
da
aka
hada
a
gasar
,
[90]
#:
to
lie
to
collect
these
winnings
–
[91]
<>
kan
hada
baki
su
yi
karya
don
su
samu
kudin
–
[92]
#:
the
instances
of
winning
double
rolls
were
almost
500
%
higher
than
what
would
be
expected
if
it
were
assumed
the
participants
were
being
honest
.
[93]
<>
adadin
lokutan
da
su
ka
ce
sun
kada
lambobi
iri
daya
a
jere
ya
ninka
adadin
da
hasashe
ke
nuna
zai
iya
yi
wa
har
sau
biyar
.
[94]
#:
The
research
found
that
the
highest
levels
of
corruption
in
a
team
occurred
when
the
profits
were
shared
equally
[95]
<>
Masu
binciken
sun
gano
cewa
cuwa
-
cuwa
ta
biyu
cikin
rukunin
mutanen
da
ke
raba
-
daidan
abinda
su
ka
samu
,
[96]
#:
and
when
there
were
strong
bonds
in
a
group
.
[97]
<>
da
kuma
rukunin
da
su
ke
da
fahimtar
juna
.
[98]
#:
The
study
’
s
authors
,
[99]
<>
Wadanda
su
ka
rubuta
sakamakon
binciken
,
[100]
#:
Ori
Weiseland
Shaul
Shalvi
,
concluded
that
[101]
<>
Ori
Weisel
da
Shaul
Shalvi
sun
kammala
bayaninsu
da
cewa
[102]
#:
the
corruption
and
immoral
conduct
at
the
roots
of
recent
financial
scandals
[103]
<>
almundaha
da
rashin
gaskiyar
da
suka
haddasa
badakala
a
kasuwannin
hadahadar
kudi
na
duniya
[104]
#:
“
are
possibly
driven
not
only
by
greed
,
but
also
by
cooperative
tendencies
and
aligned
incentives
.”
[105]
<> “
ba
lallai
kwadayi
ne
kadai
ya
haddasa
su
ba
,
a
’
a
har
da
hadin
baki
da
kuma
yiwuwar
raba
-
daidai
a
cuwa
-
cuwar
da
aka
samo
.”
[106]
#:
How
cheating
is
changing
[107]
<>
Yadda
dabarun
cuta
ke
sauyawa
.
[108]
#:
The
ways
people
cheat
are
changing
,
[109]
<>
Hanyoyin
da
mutane
ke
bi
wurin
kitsa
cuta
na
sauyawa
,
[110]
#:
and
this
is
a
significant
problem
in
the
world
of
finance
,
[111]
<>
kuma
wannan
muhimmiyar
barzana
ce
ga
harkokin
kudi
,
[112]
#:
high
levels
of
company
management
and
politics
,
[113]
<>
gudanar
da
kamfanunnuka
da
kuma
sha
’
anin
siyasa
,
[114]
#:
according
to
fraud
analysts
.
[115]
<>
a
cewar
masu
fashin
baki
game
da
damfara
.
[116]
#:
Thanks
to
technology
,
there
are
ever
-
evolving
ways
for
workers
and
students
to
cheat
.
[117]
<>
Fasahar
kere
-
keren
zamani
ta
bullo
da
hanyoyi
da
dama
da
ma
’
aikata
da
ma
dalibai
za
su
iya
cuta
.
[118]
#:
Phillip
Dawson
,
associate
director
of
the
Centre
for
Research
in
Assessment
[119]
<>
Phillip
Dawson
,
mukaddashan
daraktan
cibiyar
bincike
kan
jarrabawa
[120]
#:
and
Digital
Learning
at
Deakin
University
in
Victoria
,
Australia
,
says
:
[121]
<>
da
koyon
karatu
ta
hanyar
na
’
urorin
zamani
a
jami
’
ar
Deakin
da
ke
Victoria
,
Australia
ya
ce
:
[122]
#:
“
Some
new
frontiers
for
cheating
[123]
<> “
Wadansu
sababbin
hanyoyin
magudin
jarrabawa
[124]
#:
include
exam
hacking
[125]
<>
sun
hada
da
sato
bayanan
tambayoyin
jarrabawa
da
aka
adana
a
kwamfuta
[126]
#:
and
online
tools
that
manipulate
text
such
as
getting
away
with
copy
-
pasting
text
[127]
<>
da
kuma
bad
-
da
-
sawun
kwaso
bayanai
kai
tsaye
ta
intanet
,
[128]
#:
by
running
it
through
Google
Translate
from
English
to
Spanish
to
English
.”
[129]
<>
ta
hanyar
amfani
da
shafin
fassarar
Google
,
inda
ake
fassara
bayanin
da
aka
kwafa
da
Ingilishi
zuwa
Spananci
sannan
sai
a
sake
fassara
sakamakon
zuwa
Ingilishi
.”
[130]
#:
The
scam
is
also
cropping
up
in
workplaces
such
as
consulting
firms
that
produce
international
reports
,
or
in
media
organisations
and
universities
.
[131]
<>
Haka
kuma
ana
samun
irin
wannan
fasahar
a
kamfanonin
bada
shawarwari
,
da
kafafen
yada
labarai
da
kuma
jami
’
o
’
i
.
[132]
#:
But
Dawson
says
there
are
also
more
ways
to
get
caught
,
through
sites
like
Turnitin
,
[133]
<>
Sai
dai
kuma
Dawson
ya
ce
akwai
karin
sababbin
hanyoyin
kama
masu
satar
bayanan
wasu
kamar
shafin
Turnitin
,
[134]
#:
which
check
for
plagiarism
.
[135]
<>
wanda
ke
binciko
duk
wurin
da
aka
dauko
wani
bayani
kai
tsaye
daga
intanet
.
[136]
#:
Dawson
adds
: “
I
’
m
not
convinced
that
cheating
is
more
[137]
<>
Dawson
ya
ce
: “
Ba
na
jin
almundahana
ta
dadu
[138]
#:
or
less
prevalent
than
in
years
past
.
[139]
<>
ko
ta
ragu
a
cikin
‘
yan
shekarun
nan
.
[140]
#:
It
’
s
just
different
.”
[141]
<>
Kawai
dai
salonta
ya
sauya
.”
[142]
#:
Dawson
believes
that
time
pressure
and
a
higher
cost
of
living
[143]
<>
A
ganin
Dawson
,
tsadar
rayuwa
[144]
#:
have
made
many
people
rely
on
extra
sources
of
income
other
than
their
basic
salary
to
live
,
[145]
<>
ta
tilasta
wa
mutane
neman
karin
hanyoyin
samun
kudi
saboda
albashinsu
ba
zai
wadace
su
ba
.
[146]
#:
which
can
make
more
people
consider
unethical
or
illegal
ways
to
make
money
.
[147]
<>
Hakan
na
iya
sa
wasu
mutanen
su
fara
neman
hanyoyin
samun
kudi
na
cuwa
-
cuwa
.
[148]
#:
As
well
,
pressures
on
students
to
pass
exams
can
make
cheating
an
attractive
option
for
those
starved
for
time
.
[149]
<>
Haka
kuma
,
matsantawar
da
ake
wa
dalibai
sai
sun
ci
jarrabawa
na
sa
satar
amsa
ta
zama
zabin
wadanda
ke
da
karancin
lokacin
karatu
.
[150]
#:
How
to
improve
[151]
<>
Yadda
za
a
gyara
[152]
#:
There
is
good
news
for
those
of
us
who
feel
guilty
and
may
want
to
improve
our
behavior
to
be
more
honest
in
the
workplace
.
[153]
<>
Albishir
ga
wadanda
su
ke
jin
ba
dadi
idan
sun
yi
cuta
kuma
su
ke
fatan
sauya
dabi
’
o
’
insu
ta
yadda
za
su
zamo
masu
gaskiya
a
wuraren
ayyukansu
.
[154]
#:
A
good
sense
of
perspective
can
diminish
any
temptation
to
cheat
,
[155]
<>
Daina
mu
’
amala
da
macuta
zai
iya
rage
mana
sha
’
awar
yin
cutar
,
[156]
#:
according
to
research
from
Harvard
Business
School
that
examined
whether
exposure
to
other
people
’
s
behaviour
can
increase
your
own
dishonesty
.
[157]
<>
kamar
yadda
sakamakon
wani
bincike
da
aka
gudanar
a
makarantar
nazarin
kasuwanci
ta
jami
’
ar
Harvard
ya
bayyana
.
[158]
#:
It
found
that
when
a
member
of
a
group
behaves
dishonestly
,
it
made
the
group
as
a
whole
more
likely
to
behave
the
same
way
.
[159]
<>
Binciken
ya
gano
cewa
zama
da
macuta
na
sa
wa
mutum
amincewa
da
cutar
.
[160]
#:
In
the
study
,
[161]
<>
Yadda
aka
gudanar
da
binciken
kuwa
,
[162]
#:
a
group
of
friends
observed
a
member
of
their
own
group
cheating
at
a
test
,
[163]
<>
wasu
abokai
a
ka
yi
wa
jarrabawa
,
amma
ba
da
saninsu
ba
an
sa
daya
daga
cikinsu
ya
saci
amsa
a
gabansu
,
[164]
#:
which
in
turn
made
them
more
likely
to
cheat
.
[165]
<>
ko
da
su
ka
ga
abokinsu
na
satar
amsa
sai
su
ma
su
ka
fara
kokarin
yi
.
[166]
#:
But
when
a
group
observed
a
stranger
cheating
,
[167]
<>
Amma
da
wani
bako
ya
fara
satar
amsa
,
[168]
#:
the
group
’
s
ethics
and
behaviour
changed
in
a
different
way
–
that
is
,
seeing
a
stranger
cheat
actually
made
the
group
of
friends
more
likely
to
honestly
complete
the
test
.
[169]
<>
sai
su
kuma
abokan
su
ka
hade
kai
su
ka
rubuta
jarrabawarsu
cikin
ka
’
ida
.
[170]
#:
“
The
threshold
of
unacceptable
behaviour
is
not
fixed
.
Rather
,
it
depends
on
the
perspective
through
which
people
view
their
actions
,”
concludes
Schurr
.
[171]
<> “
Mutane
kan
karbi
dabi
’
a
ne
ko
kuma
su
guje
ta
bisa
mahangar
abokanan
huldarsu
,”
in
ji
Schurr
.
[172]
#:
So
,
perhaps
if
we
want
to
become
more
honest
,
[173]
<>
Don
haka
,
in
muna
son
mu
zamo
masu
gaskiya
,
[174]
#:
it
may
be
a
good
idea
to
keep
our
dishonest
rivals
close
,
to
maintain
perspective
on
our
own
behaviour
.
[175]
<>
sai
mu
nesanta
kanmu
da
abokai
marasa
gaskiya
,
mu
kuma
kusanta
kanmu
da
abokan
kasayya
marasa
gaskiya
.
[176]
Last modified
22 June 2017
Contents
Back to top
Contents
1
#:
We all know cheating is bad, So why do we do it [1] <> Me ya sa muke almundahana? [2]
2
#:
Cheating at work and sport is unethical, but we sometimes do it anyway. Here's why. [3] <> Cuta a wurin aiki da fagen wasanni ba kyau, amma wasu lokutan mu kan yi. Ga dalili. [4]
3
#:
Before this year’s Olympics had even begun, [5] <> Tun kafin a fara gasar wasannin Olympics ta bana, [6]
4
#:
a major scandal sparked headlines around the world – [7] <> wata badakala ta mamaye kafafen labaran duniya ita ce– [8]
5
#:
all but one of Russia’s track and field athletes were banned from this year’s Olympics [9] <> an haramtawa ‘yan wasan guje-guje da tsalle-tsalle na kasar Rasha baki daya in ban da mutum guda daya tak shiga gasar, [10]
6
#:
following claims of a state-sanctioned doping programme. [11] <> saboda zargin gwamnatin kasar ta ba su kwayoyin kara kuzari. [12]
7
#:
As the Games have progressed, [13] <> Bayan da aka fara gasar, [14]
8
#:
we've heard athletes accusing others of cheating, [15] <> mun ji ‘yan wasa na zargin abokin karawarsa da amfani da haramtattun kwayoyi, [16]
9
#:
such as US swimmer Lilly King calling out Russia’s Yulia Efimova, [17] <> kamar ‘yar tseren nunkayar Amurka Lilly King da ta zargi takwararta ta Rasha, Yulia Efimova, [18]
10
#:
or Australian swimmer Mack Horton accusing Chinese competitor Sun Yang of using banned drugs. [19] <> ko dan tseren ninkayar Australia Mack Horton wanda ya nuna yatsa ga abokin takararsa dan China, Sun Yang. [20]
11
#:
But getting ahead using unethical means isn’t distinct to sport. [21] <> Sai dai kuma samun nasara ta hanyar bin hanyoyin da basu dace ba, ba a fagen wasa kawai ta tsaya ba. [22]
12
#:
There are many instances in our work, personal and social lives where the temptation to give ourselves a secret boost may be all too enticing. [23] <> Akwai lokuta da dama a wurin aikinmu da kuma rayuwarmu ta yau da kullum da mu kan ji bukatar taimakawa kanmu ta barauniyar hanya. [24]
13
#:
But it is not only driven by greed, say experts. [25] <> Sai dai masana sun ce ba kwadayi ne kawai ke samu yin hakan ba. [26]
14
#:
So why exactly do some people cheat? [27] <> To wane dalili ne ke sa wasu mutan su yi cuta? [28]
15
#:
Is it just that they are morally corrupt or greedy? [29] <> Tsabar kwadayi ne da rashin tarbiyya? [30]
16
#:
And does our often competitive society encourage it? [31] <> Shin kasayyar da muke a zamantakewar zamani ta na taimakawa a yi cuta? [32]
17
#:
The science of cheating [33] <> Almundahana a kimiyyance [34]
18
#:
Psychologists have [35] <> Masu nazarin halayyar mutane [36]
19
#:
found that winning can make people more dishonest, [37] <> sun gano cewa samun nasara kan kara wa mutane kaimin cuwa-cuwa, [38]
20
#:
while working as part of team can lead to more deceit. [39] <> yayin aiki a matsayin wani bangare na rukunin jama’a na kara sa a yi almundahana. [40]
21
#:
Amos Schurr, a behavioural psychologist at Ben Gurion University in Israel, [41] <> Amos Schurr, mai nazarin dabi’ar mutane a jami’ar Ben Gurion da ke Isra’ila, [42]
22
#:
has been looking into how group behaviour can make cheating seem okay [43] <> na gudanar da bincike kan yadda cudanya da mutane kan sa mu dauki cuta a matsayin wani abu mara muhimmanci [44]
23
#:
and how winning a competition can make people more likely to be dishonest. [45] <> da kuma yadda nasara a gasa ke kara wa mutane kaimin yin cuta. [46]
24
#:
The team behind the research conducted a series of experiments, [47] <> Binciken ya kunshi gwaje-gwaje da dama [48]
25
#:
using trivia, memory [49] <> ta hanyar wasannin tambayoyin ‘yar kure [50]
26
#:
and dice games, [51] <> da kuma na kada dan dayis, [52]
27
#:
where they watched how 23 volunteers reported their own winnings. [53] <> inda manazartan su ka binciki yadda ‘yan wasan su 23 ke bayyana nasarar da su ka samu. [54]
28
#:
The volunteers could win money [55] <> ‘Yan wasan dai na da damar samun kyautar kudi [56]
29
#:
depending on, for example, what number dice they rolled. [57] <> bisa la’akari da lambar da ta fito a dayis din da su ka kada. [58]
30
#:
Schurr’s team found that when they had won at a previous memory or trivia game, people were more dishonest, [59] <> Schurr da tawagarsa sun gano cewa wadanda su ka yi nasara a wasannin farko sun fi shirga karya, [60]
31
#:
keeping more money than they were entitled to. [61] <> domin samun kudi fiye da hakkinsu. [62]
32
#:
Schurr’s team is researching how unethical behaviour may develop after exposure to competitive settings, [63] <> Tawagar Schurr dai na binciken yadda kasayya ke iya jawo almundahana, [64]
33
#:
and how social or group ethics can make people cheat. [65] <> da kuma yadda cudanya da mutane ke sa wadansu su yi cuta. [66]
34
#:
“We are social creatures – [67] <> “Dabi’o’inmu sun danganta da irin abokan huldarmu – [68]
35
#:
when working in groups, [69] <> duk lokacin da mu ke aiki cikin jama’a, [70]
36
#:
we follow the norms that the group establishes,” says Schurr. [71] <> mu kan bayyana dabi’ar da ta ke karbabbiya a wurin wannan gungun mutanen ne,” in ji Schurr. [72]
37
#:
Collaborating in corruption [73] <> Hada-baki kan cuta [74]
38
#:
People cheat when they are encouraged by their peers, [75] <> Mutane kan yi almundahana, idan abokan huldarsu su ka zuga su, [76]
39
#:
according to analysis from the University of Nottingham in the UK, [77] <> kamar yadda wani bincike daga jami’ar Nottingham da ke UK, [78]
40
#:
which found cooperation can create ample opportunity for corruption. [79] <> ya bayyana, bayan gano cewa hadin baki na iya bada muhimmiyar damar cuwa-cuwa. [80]
41
#:
Participants in the study were asked to work together on a dice-rolling game to win money. [81] <> Masu binciken, sun bukaci wasu mutane bibiyu su hada kai a gasar kada dayis da nufin cin kudi. [82]
42
#:
The first participant rolled a die, [83] <> Dan wasa na farko zai kada dayis din [84]
43
#:
and then reported the number to his or her partner. [85] <> sai ya gayawa na biyu lambar da ke jiki. [86]
44
#:
If the partner rolled the same number, they both got a pay out. [87] <> Idan na biyun shi ma ya kada kuma ya samu irin lambar sak, sai a basu kudi su biyun. [88]
45
#:
Perhaps unsurprisingly, the teams often put their heads together [89] <> A mafi yawan lokuta duk mutane biyun da aka hada a gasar, [90]
46
#:
to lie to collect these winnings – [91] <> kan hada baki su yi karya don su samu kudin – [92]
47
#:
the instances of winning double rolls were almost 500% higher than what would be expected if it were assumed the participants were being honest. [93] <> adadin lokutan da su ka ce sun kada lambobi iri daya a jere ya ninka adadin da hasashe ke nuna zai iya yi wa har sau biyar. [94]
48
#:
The research found that the highest levels of corruption in a team occurred when the profits were shared equally [95] <> Masu binciken sun gano cewa cuwa-cuwa ta biyu cikin rukunin mutanen da ke raba-daidan abinda su ka samu, [96]
49
#:
and when there were strong bonds in a group. [97] <> da kuma rukunin da su ke da fahimtar juna. [98]
50
#:
The study’s authors, [99] <> Wadanda su ka rubuta sakamakon binciken, [100]
51
#:
Ori Weiseland Shaul Shalvi, concluded that [101] <> Ori Weisel da Shaul Shalvi sun kammala bayaninsu da cewa [102]
52
#:
the corruption and immoral conduct at the roots of recent financial scandals [103] <> almundaha da rashin gaskiyar da suka haddasa badakala a kasuwannin hadahadar kudi na duniya [104]
53
#:
“are possibly driven not only by greed, but also by cooperative tendencies and aligned incentives.” [105] <> “ba lallai kwadayi ne kadai ya haddasa su ba, a’a har da hadin baki da kuma yiwuwar raba-daidai a cuwa-cuwar da aka samo.” [106]
54
#:
How cheating is changing [107] <> Yadda dabarun cuta ke sauyawa. [108]
55
#:
The ways people cheat are changing, [109] <> Hanyoyin da mutane ke bi wurin kitsa cuta na sauyawa, [110]
56
#:
and this is a significant problem in the world of finance, [111] <> kuma wannan muhimmiyar barzana ce ga harkokin kudi, [112]
57
#:
high levels of company management and politics, [113] <> gudanar da kamfanunnuka da kuma sha’anin siyasa, [114]
58
#:
according to fraud analysts. [115] <> a cewar masu fashin baki game da damfara. [116]
59
#:
Thanks to technology, there are ever-evolving ways for workers and students to cheat. [117] <> Fasahar kere-keren zamani ta bullo da hanyoyi da dama da ma’aikata da ma dalibai za su iya cuta. [118]
60
#:
Phillip Dawson, associate director of the Centre for Research in Assessment [119] <> Phillip Dawson, mukaddashan daraktan cibiyar bincike kan jarrabawa [120]
61
#:
and Digital Learning at Deakin University in Victoria, Australia, says: [121] <> da koyon karatu ta hanyar na’urorin zamani a jami’ar Deakin da ke Victoria, Australia ya ce: [122]
62
#:
“Some new frontiers for cheating [123] <> “Wadansu sababbin hanyoyin magudin jarrabawa [124]
63
#:
include exam hacking [125] <> sun hada da sato bayanan tambayoyin jarrabawa da aka adana a kwamfuta [126]
64
#:
and online tools that manipulate text such as getting away with copy-pasting text [127] <> da kuma bad-da-sawun kwaso bayanai kai tsaye ta intanet, [128]
65
#:
by running it through Google Translate from English to Spanish to English.” [129] <> ta hanyar amfani da shafin fassarar Google, inda ake fassara bayanin da aka kwafa da Ingilishi zuwa Spananci sannan sai a sake fassara sakamakon zuwa Ingilishi.” [130]
66
#:
The scam is also cropping up in workplaces such as consulting firms that produce international reports, or in media organisations and universities. [131] <> Haka kuma ana samun irin wannan fasahar a kamfanonin bada shawarwari, da kafafen yada labarai da kuma jami’o’i. [132]
67
#:
But Dawson says there are also more ways to get caught, through sites like Turnitin, [133] <> Sai dai kuma Dawson ya ce akwai karin sababbin hanyoyin kama masu satar bayanan wasu kamar shafin Turnitin, [134]
68
#:
which check for plagiarism. [135] <> wanda ke binciko duk wurin da aka dauko wani bayani kai tsaye daga intanet. [136]
69
#:
Dawson adds: “I’m not convinced that cheating is more [137] <> Dawson ya ce: “Ba na jin almundahana ta dadu [138]
70
#:
or less prevalent than in years past. [139] <> ko ta ragu a cikin ‘yan shekarun nan. [140]
71
#:
It’s just different.” [141] <> Kawai dai salonta ya sauya.” [142]
72
#:
Dawson believes that time pressure and a higher cost of living [143] <> A ganin Dawson, tsadar rayuwa [144]
73
#:
have made many people rely on extra sources of income other than their basic salary to live, [145] <> ta tilasta wa mutane neman karin hanyoyin samun kudi saboda albashinsu ba zai wadace su ba. [146]
74
#:
which can make more people consider unethical or illegal ways to make money. [147] <> Hakan na iya sa wasu mutanen su fara neman hanyoyin samun kudi na cuwa-cuwa. [148]
75
#:
As well, pressures on students to pass exams can make cheating an attractive option for those starved for time. [149] <> Haka kuma, matsantawar da ake wa dalibai sai sun ci jarrabawa na sa satar amsa ta zama zabin wadanda ke da karancin lokacin karatu. [150]
76
#:
How to improve [151] <> Yadda za a gyara [152]
77
#:
There is good news for those of us who feel guilty and may want to improve our behavior to be more honest in the workplace. [153] <> Albishir ga wadanda su ke jin ba dadi idan sun yi cuta kuma su ke fatan sauya dabi’o’insu ta yadda za su zamo masu gaskiya a wuraren ayyukansu. [154]
78
#:
A good sense of perspective can diminish any temptation to cheat, [155] <> Daina mu’amala da macuta zai iya rage mana sha’awar yin cutar, [156]
79
#:
according to research from Harvard Business School that examined whether exposure to other people’s behaviour can increase your own dishonesty. [157] <> kamar yadda sakamakon wani bincike da aka gudanar a makarantar nazarin kasuwanci ta jami’ar Harvard ya bayyana. [158]
80
#:
It found that when a member of a group behaves dishonestly, it made the group as a whole more likely to behave the same way. [159] <> Binciken ya gano cewa zama da macuta na sa wa mutum amincewa da cutar. [160]
81
#:
In the study, [161] <> Yadda aka gudanar da binciken kuwa, [162]
82
#:
a group of friends observed a member of their own group cheating at a test, [163] <> wasu abokai a ka yi wa jarrabawa, amma ba da saninsu ba an sa daya daga cikinsu ya saci amsa a gabansu, [164]
83
#:
which in turn made them more likely to cheat. [165] <> ko da su ka ga abokinsu na satar amsa sai su ma su ka fara kokarin yi. [166]
84
#:
But when a group observed a stranger cheating, [167] <> Amma da wani bako ya fara satar amsa, [168]
85
#:
the group’s ethics and behaviour changed in a different way – that is, seeing a stranger cheat actually made the group of friends more likely to honestly complete the test. [169] <> sai su kuma abokan su ka hade kai su ka rubuta jarrabawarsu cikin ka’ida. [170]
86
#:
“The threshold of unacceptable behaviour is not fixed. Rather, it depends on the perspective through which people view their actions,” concludes Schurr. [171] <> “Mutane kan karbi dabi’a ne ko kuma su guje ta bisa mahangar abokanan huldarsu,” in ji Schurr. [172]
87
#:
So, perhaps if we want to become more honest, [173] <> Don haka, in muna son mu zamo masu gaskiya, [174]
88
#:
it may be a good idea to keep our dishonest rivals close, to maintain perspective on our own behaviour. [175] <> sai mu nesanta kanmu da abokai marasa gaskiya, mu kuma kusanta kanmu da abokan kasayya marasa gaskiya. [176]